Aan de hand van een aantal testen bij verschillende poederconcentraties in het gemodificeerde Hartmann apparaat wordt nagegaan of een poeder explosief is of niet.

Alvorens meer specifieke testen uit te voeren, is het soms aangeraden om eerst een screening test uit te voeren om te bepalen of het poeder in kwestie wel aanleiding kan geven tot een stofexplosie.

De test wordt uitgevoerd in een gestandaardiseerd testapparaat, de gemodificeerde Hartmann-buis, gemaakt uit glas met een volume van 1,2 liter (diameter 7 cm, hoogte 30 cm). Met behulp van perslucht wordt er een hoeveelheid van het te testen poeder in suspensie gebracht. Onderaan in de buis zijn twee gestandaardiseerde elektrodes aangebracht tussen dewelke m.b.v. een hoogspanningstransformator een continue elektrische vonk wordt aangebracht. De vonk heeft een equivalente energie-inhoud van ongeveer 10 Joule. Een poeder wordt geacht explosief te zijn wanneer bij het in suspensie brengen van het stof in aanwezigheid van de vonk stofbranden worden vastgesteld. Indien voor geen enkele concentratie stofbranden worden vastgesteld dient de test verder te worden gezet in de 20 liter bol met een hogere ontstekingsenergie (2×1000 Joule pyrotechnische ontstekers).

Het apparaat is voorzien van een scharnierend deksel dat in geval van een explosie drukontlasting toelaat. De opening van het deksel is een maat voor de kracht en de snelheid van de explosie. Er zijn drie mogelijke indicaties: “0” – Geen opening van het deksel, “1” – Beperkte opening van het deksel of “2” – Volledige opening van het deksel. Poeders die explosief zijn en die maximaal “0” of “1” als indicatie geven over een brede range van concentraties (concentraties tussen 30 g/m3 en 2500 g/m3 worden getest) behoren tot stofexplosieklasse “St 1” (Kst < 200 bar.m/s). De maximale explosiedruk en – drukstijgsnelheid (Kst-waarde) kunnen niet uit de test worden afgeleid maar dienen bepaald te worden in een gesloten vattest.

De test wordt uitgevoerd op de fractie met een deeltjesgrootte kleiner dan 63 µm.

‘Niet explosief’ houdt in dat de stof niet tot ontsteking kan gebracht worden met een ontstekingsenergie van ongeveer 10J. Voor uitsluitsel van de al dan niet explosiviteit i.v.m. ATEX dient de test verder te worden gezet in de 20 liter bol met een hogere ontstekingsenergie (2×1000 Joule pyrotechnische ontstekers).

• EN ISO/IEC 80079-20-2:2016: Explosive atmospheres Part 20-2: Material characteristics – Combustible dusts test methods, Section 7.1
• VDI-Richtlinien 2263, Blatt 1: Untersuchungsmethoden zur Ermittlung von sicherheitstechnischen Kenngrössen von Stäuben (1990)
• Kühner AG, Dust explosion test: Modified Hartmann Apparatus
• W. Bartknecht, Staub Explosionen: Ablauf und Schutzmassnahmen (1987)
• R.K. Eckhoff, Dust explosions in the process industries (1997)